Nieuw standpunt Kennisgroep Belastingdienst

Eind januari heeft de Kennisgroep van de Belastingdienst een standpunt gepubliceerd over de btw-gevolgen bij samenwerking tussen twee partijen (A en B), waarbij wordt gedeeld in de winst en het risico van de aan- en verkoop van grond. Er lijkt daarom sprake te zijn van het gezamenlijk uitoefenen van een economische activiteit. De Kennisgroep concludeert dat, aangezien A de gronden op eigen naam aan- en verkoopt, sprake is van btw-belaste bemiddeling door B.

De voorgelegde casus

Bij samenwerkingen is het altijd extra opletten voor de btw. Vaak vinden er tussen de partners onderling prestaties en / of geldstromen plaats, waardoor er al snel sprake kan zijn van btw-heffing. Zeker in het geval die btw niet aftrekbaar is, is het raadzaam op hier extra alert op te zijn.

Zo ook in deze casus waar de Kennisgroep zich over heeft gebogen.

Het ging hierbij tussen twee partijen, A en B, die hun samenwerking hadden vastgelegd in een door hen zo genoemde ‘partage-overeenkomst’. Daarin staat onder andere dat partijen met behoud van eigen identiteit wensen te gaan samenwerken, dat partijen niet gezamenlijk en/of onder een gezamenlijke naam naar buiten toe optreden en dat B deelt in de winst en het risico van de aan te kopen en de te verkopen grond. De vergoeding van B is gebaseerd op de winstmarge die wordt behaald bij de verkoop van cultuurgrond. A koopt de percelen op eigen naam en voor eigen risico aan en zal ook als leverende partij optreden in de notariële akte. A neemt daarbij alle transactiekosten voor haar rekening. Op de website van A staan de contactgegevens van de 'bemiddelaar'. Op de website van B staat verder vermeld dat B in opdracht werkt van A.

De Kennisgroep gaat vervolgens in op de volgende twee vragen:

1. Leveren A en B de gronden gezamenlijk aan derden?
2. Zo nee, verricht B zelfstandig een belaste prestatie aan A of aan derden?

Haar antwoord is kort, maar krachtig: er is geen sprake van een gezamenlijke levering van grond, maar A doet dit voor eigen rekening en risico. B verricht inderdaad een zelfstandige, belaste prestatie aan A, namelijk een bemiddelingsdienst.

Wij kunnen ons goed vinden in deze uitkomst, waarbij de Kennisgroep o.m. verwijst naar de toepasselijke jurisprudentie.

Om te bepalen wie moet worden beschouwd als ‘ondernemer’ voor de betrokken leveringen, moet volgens de Kennisgroep worden nagegaan wie de betrokken economische activiteit zelfstandig heeft uitgeoefend. Daartoe moet worden nagegaan of de activiteiten in eigen naam, voor eigen rekening en onder zijn eigen verantwoordelijkheid worden verricht en wie het aan die activiteiten verbonden economische risico draagt. Daaruit volgt logischerwijs dat het A zelfstandig is, die de betreffende grond aan- en verkoopt.

Het feit dat B in de onderlinge verhouding tot A bij de zakelijke beslissingen betrokken is geweest (de percelen worden door A en B immers gezamenlijk beoordeeld) doet volgens de Kennisgroep hieraan niet af, en haalt hierbij het HvJ EU aan: “Ook de bepalende rol die een persoon bij de productie speelt, kan niet afdoen aan de vaststelling dat personen hun activiteiten zelfstandig verrichten, daar zij elk in eigen naam, voor eigen rekening en onder hun eigen verantwoordelijkheid handelen.”

Vervolgens concludeert de Kennisgroep dat B zelfstandig een prestatie verricht waarvoor zij een (winstafhankelijke) vergoeding ontvangt én dat zij deze aan A verricht en niet aan de (potentiële) kopers van de grond(en). De contractuele bepalingen zijn hierbij in beginsel leidend, tenzij deze niet de economische en commerciële realiteit weergeven. De Kennisgroep oordeelt dat uit de contractuele bepalingen tussen A en B volgt dat B in opdracht werkt van A. Dat de contractuele bepalingen ook de economische en commerciële realiteit weergevenm volgt uit de wijze waarop partijen jegens potentiële kopers handelen bij de aan- en verkoop van gronden. Daarnaast volgt dit ook uit de uitingen op de websites van A en B.

Wij kunnen ons goed vinden in dit standpunt van de Kennisgroep. En hoewel dit slechts een standpunt is (waarvan dus kan worden afgeweken), moet dit worden gezien als geldend beleid binnen de Belastingdienst.

Als u nog vragen heeft naar aanleiding van dit artikel, neem dan contact op met uw vaste contactpersoon of Martijn Poortman ([email protected]).